NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
235 - (1263) وحدثنا
عبدالله بن
مسلمة بن
قعنب. حدثنا
مالك. ح
وحدثنا يحيى
بن يحيى
(واللفظ له) قال: قرأت
على مالك عن
جعفر بن محمد،
عن أبيه، عن
جابر بن
عبدالله رضي
الله عنهما ؛
أنه قال:
رأيت
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم رمل من
الحجر الأسود
حتى انتهى
إليه. ثلاثة
أطواف.
{235}
Bize Abdullah b.
Meslemete'bni Ka'neb rivayet etti. (Dediki): Bize Malik rivayet etti. H.
Bize Yahya b. Yahya da rivayet
etti. Lâfız onundur. (Dediki): Mâlike, Ca'fer b. Muhammed'den dinlediğim, onun
da babasından, onun da Câbir b. AbdiIlâh (Radiyallahu anhuma)'dan naklen
rivayet ettiği şu hadîsi okudum. Câbir:
«Ben (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem)'in üç tavafda Hacer-i Esved'den başlıyarak yine ona varıncaya kadar
ramel yaptığını gördüm.
236 - (1263) وحدثني
أبو الطار.
أخبرنا
عبدالله بن
وهب. أخبرني
مالك وابن
جريج عن جعفر
بن محمد، عن
أبيه، عن جابر
بن عبدالله ؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم رمل
الثلاثة أطواف،
من الحجر إلى
الحجر.
[ش
(رمل الثلاثة
أطواف)
هكذا هو في
معظم النسخ
المعتمدة. وفي
نادر منها:
الثلاثة
أطواف. وفي
أندر منها:
ثلاثة أطواف.
فأما ثلاثة
أطواف، فلا شك
في جوازه
وفصاحته،، وأما
الثلاثة
الأطواف ففيه
خلاف مشهور
بين النحويين.
منعه
البصريون،
وجوزه
الكوفيون. وأما
الثلاثة
أطواف، كما
وقع في معظم
النسخ، فمنعه
جمهور
النحويين.
وهذا الحديث
يدل لمن جوزه].
{236}
Bana Ebu't-Tâhir rivayet
etti. (Dediki): Bize Abdullah b. Vehb haber verdi. (Dediki): Bana Mâlik ile
İbni Cüreyc, Ca'fer b. Muhammed'den, o da babasından, o da Câbir b.
Abdillah'dan naklen haber verdiki,
Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) üç tavaf da hacerden hâcere ramel yapmış.
İzah:
Bu hadîsi Buhâri hacc
bahsinde tahrîc etmiştir.
Evvelce de görüldüğü vecihle
ramel sık sık adımlarla hızlıca yürümek ve yürürken omuzları sallamaktır. Habeb
dahî bu mânâya gelir. Yedi tavafın ilk üçünde ramel ile yürümek müstehabdır.
İlk tavaftan murâd
arkasından Safa ile Merve arasında sa'y yapılan tavâfdır. Bu da tavâf-ı kudüm
ile tavâf-ı ifâza'da mütesavverdir. Tavâf-ı vedâda sa'y yoktur. Ramel bir
defaya mahsus olmak üzere meşru' kılınmıştır. Kadınlara tavaf ve sa'y esnasında
ramel meşru' değildir. Bu hususta ulemâ müttefiktir.
Mesîl; Sâfâ ile Merve
arasındaki sel çukurudur. Buradan geçerken hızlıca yürümek bilittifâk
müstehabdır. Hadîs-i şerîfde Safa ile Merve arasındaki sa'ye de tavaf
denilmişdir. Çünkü sıfatları başka başka olsa da tavafla sa'yin her ikisinde
hızlı yürüme vardır.
İki secdeden murâd iki
rek'ât namazdır. Bu namazın ulemâdan bâzılarına göre vacip, bâzılarına göre
sünnet olduğunu yukarıda görmüştük. Hadîs-i şerîfde tavafla sa'y arasında
tertîb vâcib olduğuna delîl vardır. Yâni evvelâ tavaf sonra sa'y yapılacaktır.
Cumhuru ulemâ'ya göre evvelâ sa'yi yapıp sonra tavaf etmek caiz değildir.
Nevevi bu hususta seleften bâzılarının zayıf bir hilafı bulunduğunu kaydediyor.
Rükn-ü Esved'den murâd
Kabe'nin bir köşesinde bulunan Hacer-i Esved 'dir. Tavafa başlarken bu taşı
istilâm etmek biliîtifâk tavafın sünnetlerindendir. Ramel dahi bu taştan
başlıyarak yine onda bitirmek suretiyle yapılır. Rivayetlerin bazılarındaki
«Hacerden hacere» tâbirinden murâd budur.